نام علمی : Bignonia capreolata

این گیاه رونده از خانواده بینو نیاسه Bignoniaceae بوده برگهایش مرکب و نامنظم و گلهائی به رنگ قرمز نارنجی دارد .دو نوع از این گیاه رونده تا کنون شناخته شده است که دارای شاخه های نیرومند بالارونده و برگهای آویخته می باشند .

1 ـ C. radicans : یا یاس ویرجینی بوسیله ریشه های هوائی و ساقه های بلند خود به دیوار متصل می شود . ریشه های هوائی مجهز به چنگکهائی برای اتصال به دیوار ، پایه یا داربست می باشند . گلهای لوله ای نارنجی و براق این گیاه در اوایل پائیز شکفته میشوند و بشکل یک دسته گل در انتهای ساقه ایکه در همان سال رشد کرده است ظاهر میشود و یک رقم از این دسته دارای گلهای زرد رنگ هستند .

2 ـ C. chinensis یا C. grandiflora : شاخه ها و گلهای درشت تری نسبت به سایر انواع خود دارد به دلیل فقدان چنگکهای ریشه ای از مقاومت کمتری برخوردار است و اصولا این دسته دارای قدرت کمتری از دسته قبلی هستند و گلهای دهان باز آن به رنگ قرمز یا نارنجی براق می باشند.

نوع دورگِه C. tagliabuana : به نام مادام گالن Mme Galen دارای گلهای قرمز است که در تیر و مرداد گل می دهد و با سایر مشخصات آن مثل ارقام قبلی می باشد .

اصولا پیچ اناری گیاهی کم توقع بوده احتیاج چندانی به تغذیه کافی و در نتیجه کود ندارد . هوای سرد چندان ناراحتی برای این گیاه تولید نمی کند . خاکهای آهکی ضرر زیادی برای این گیاه ندارند و اصولا با هر شرایطی خود را تطبیق میدهد . در مکانهای آفتابرو گلهایش زودتر ظاهر می شود .

طرز تکثیر:این گیاه به سه طریق قلمه زدن ، جداکردن پاجوش و خواباندن شاخه تکثیر میشود

پامپا نقره ای(پامپاس کراس)

نام علمی : argenteum Stepf

مشاوره گیاه پزشکی برای گیاهان آپارتمانی

آ

سوال: برگها حالت شادابی خود را از دست داده‌اند.
جواب: نور شدید این حالت را میتواند باعث شود، حمله کنه قرمز نیز این نشانه‌ها را بروز میدهد. کثیف بودن برگها و اختلال در فتوسنتز نیز میتواند عامل دیگری برای این عارضه باشد.

سوال: نوک و حاشیه برگها قهوه‌ای و خشک میشوند.
جواب: اگر حاشیه برگها سبز و فقط نوک آنها آسیب دیده‌اند هوای خشک و یا صدمه‌های مکانیکی می‌تواند عامل آن باشد و اما اگر حاشیه‌ها نیز زرد و قهوه‌ای رنگ شده‌اند عولامل زیادی مانند افراط و تفریط (بیش بود و کمبود) در آبیاری زیاد و یا کم بودن نور و درجه حرارت عامل آن هستند.

سوال: برگها پژمرده شده و آویزان هستند
جواب: افراط و تفریط در آبیاری و یا باتلاقی شده و مساعد نبودن وضع زهکش و نور و حرارت زیاد و آفات و همچنین فرا رسیدن هنگام تعویض گلدان میتواند عامل این نارسایی باشد.

سوال: برگها در گیاه جوان شروع به ریزش کرده‌اند.
جواب: عوامل متعددی این عارضه را باعث می‌گردند. گیاه جوانی که گلدان آن به تازگی تعویض شده‌است ریزش برگها در بعضی مواقع طبیعی است. اصولا شوک وارده به هر علت مانند جا به جا شدن گیاهان حساس مانند گل کاغذی از محلی به محل دیگر یا از درجه حرارت و شرایط نوری خاص به حرارت و نور شدید دیگر میتواند باعث این عارضه باشد.

سوال: برگهای پایینی خشک شده و میریزند.
جواب: سه عامل مهم باعث این عارضه میگردند. نور بسیار کم، درجه حرارت بالا و خشکی دیدن ممتد گیاه.

سوال: برگهای بالایی زرد میشوند اما سقوط نمیکنند.
جواب: این عارضه مربوط به آبیاری با آب سنگین و یا استفاده از خاکهایی است که کلسیم آنها زیاد است.

سوال: لکه‌هایی با اشکال مختلف روی برگها مشاهده میگردند.
جواب: اگر لکه‌ها موجدار و قهوه‌ای هستند مربوط به کمبود در آبیاری است. چنانچه لکه‌ها نرم و قهوه‌ای تیره هستند نتیجه پر آبی است. آبیاری با آب خیلی سرد، نور خیلی شدید، قرار گرفتن برگ در معرض گازها و ابتلاء به بیماریها و آفات، لکه‌هایی سفید رنگ را باعث می‌گردند. جویده شدن برگها و مشاهده پودرهای سفید و خاکستری روی برگ به علت حمله قارچها و آفات است.

سوال: برگها می‌پیچند و می‌ریزند.
جواب: این علامت مربوط به افراط در آبیاری و پایین بودن بیش از حد درجه حرارت است.

سوال: برگها ناگهانی ریزش میکنند.
تغییر ناگهانی در درجه حرارت و شدت نور و عدم آبیاری و خشکی دیدن گیاه و همچنین صدمه دیدن ناگهانی و فوری ریشه این عارضه را باعث میشود.

سوال: برگها زرد شده و می‌ریزند.
جواب: اگر برگهای پایینی و پیر هستند که به نوبت زرد شده و می‌ریزند. که روندی کاملا طبیعی است، (زیرا با رشد گیاه و در صورتی که مواد غذایی به طور مرتب به گیاه نرسد. مواد لازم از برگهای پیر به برگهای جوان منتقل میشوند و برگهای پیر به مرور زرد شده و ریزش میکنند. برای به تاخیر انداختن این روند ریزش برگهای کهنه، میبایست از تغذیه کامل گیاه مطمئن شد آنگاه به دنبال عوامل و نشانه‌های دیگر رفت) اما اگر چند برگ با همدیگر به این عارضه مبتلا میشوند احتمال افراط در آبیاری و برعکس خشکی دیدن گیاه فراوان است.

سوال: برگهایجوانه انتهایی کوچک مانده و رنگ پریده هستند.
جواب: این علایم در اوایل بهار و اواخر زمستان با گرم شدن هوا و مرطوب بودن زیاده از حد کمپوست ظاهر میشوند. گیاه را به محل پرنورتر منتقل و آبیاری را کمتر کنید. اگر در فواصل رشد نیز این نشانه‌ها برطرف نشدند کمبود مواد غذایی و نور میتوانند این عارضه را سبب شوند.

سوال: گلها تشکیل نمیشوند.
جواب: اگر گیاه بالغ شده و فصل گلدهی فرا رسیده اما گلها تشکیل نمیشوند کمبود در نور و عادی نبودن طول روز و ساعات نورگیری، افراط در اضافه کردن مواد غذایی به خصوص ازت (نیتروژن، اوره)، هوای خشک، حمله تریپس‌ها و یا فرا رسیدن هنگام تعویض گلدان میتواند از عوامل این عارضه باشد.

سوال: گلها فوراً پژمرده میشوند.
جواب: کم آبی، هوای خشک، کمبود در میزان نور، و بالا بودن درجه حرارت از عوامل احتمالی هستند.

سوال: برگها سوراخ شده‌اند.
جواب: عوامل فیزیک مانند مالش به دست یا در معرض رفت و آمد بودن، یا حمله آفاتی مانند حلزونها و لاروهای پروانه‌ها و سوسکها و … میتوانند از عوامل این عارضه باشند.

سوال: لکه‌های سفید روی سطح خارجی گلدان مشاهده میشود.
جواب: این علامت نشاندهنده افراط در آبیاری یا آبیاری با آب سنگین کلسیم دار (همانند آب شرب اردبیل) است و مورد دوم ممکن است به مذاق بسیاری از گیاهان خوش نیاید.

سوال: رشد گیاه متوقف یا کند شده‌است.
جواب: در فصل زمستان برای اکثر گیاهان آپارتمانی این توقف یا کندی رشد عادی است. چرا که در زمستان دمای شبانه خانه‌ها ممکن است حتی از دمای روزانه خانه گرمتر باشد. این دما باعث میشود که گیاهانی مقدار تولید انرژی که در هنگام روز و با فتوسنتز به دست می‌آورند را شب هنگام با تنفس و تعرق از دست بدهند. و انرژی مازادی برای تولید سلولهای جدید باقی نماند. در حالی که در طبیعت همیشه دمای شبانه از دمای روزانه چند درجه‌ای کمتر است و این اختلاف دما به گیاه اجازه میدهد که انرژی مازاد را صرف رشد کند.
اما در تابستان کمبود رشد میتواند علامت کمبود در نور و مواد غذایی یا افراط در آبیاری باشد. اگر کلیه این شرایط نرمال باشد به احتمال قوی زمان تعویض گلدان فرا رسیده‌است.

سوال: غنچه‌ها سقوط میکنند.
جواب: عواملی که سبب ریزش برگها میشوند در سقوط غنچه‌ها نیز موثرند. اما خشکی هوا، کمبود نور، انتقال گلدان از محلی به محل دیگر (در موارد مانند گیاه کاملیا)، و حمله شته‌ها یا آفات دیگر به غنچه‌ها ممکن است عامل این عارضه باشند.

سوال: برگهای ابلق (دو رنگ) به رنگ سبز تیدیل شده‌اند.
جواب: کمبود نور در این عارضه نقش اصلی را بازی میکند. گلدان را به محلی درنور ترمنتقل کنید.

سوال: برگها و ساقه‌ها می‌پوسند.
جواب: اصولاً عامل اصلی برای پوسیدگی امراض قارچی و باکتریایی است که در صورت شعیف بودن گیاه و مهیا نبودن شرایط مساعد گیاه به آنها مبتلا میگردد. علاوه بر آن افراط در آبیاری زمستانه و ماندن قطرات آب روی برگها در شب نیز از عوامل این عارضه ذکر شده‌است.

سوال: لکه‌های سبز روی سطح خارجی گلدان مشاهده میشود.
جواب: رطوبت بالای محیط، افراط در آبیاری و بسته بودن سوراخ خروجی گلدان ظهور این نشانه را سبب میشوند.

آقطی سیاه




کلیات گیاهشناسی

آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می‌شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می‌کرده‌اند. آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می‌شود درختچه‌ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می‌رسد. این درختچه معمولا در کنار جاده‌ها و حاشیه جنگلها و در نواحی مرطوب و سایه می‌روید. برگهای آن سبز رنگ ، بیضوی ، دندانه‌دار و مرکب از 7 - 5 برگچه می‌باشد. اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می‌شود. گلهای آن سفید و خوشه‌ای است که در اواخر بهار ظاهر می‌شود. میوه آقطی سیاه گوشتی ، ریز مانند انگور و به رنگ آبی سیر می‌باشد. قسمت مورد استفاده این درختچه گل ، برگ و پوست داخلی ساقه آن است. آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می‌روید

...........


آقطی سیاه Elderberry

نام علمی Sambucus nigra

ترکیبات شیمیایی

پوست این درختچه و برگ آن دارای موادی مانند ساوبوسین Sambucine ،‌ سامبو نیگرین Sambunigerine ، کولین ، سیکوتین Cicutine و مقدر کمی نیترات پتاسیم می‌باشد. در گلهای آن الدرین Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد. میوه آقطی سیاه دارای کریزان تمین Chrysanthemin ، مواد قندی ، اسانس ، صمغ ، اسید والریانیک و اسید استیک می‌باشد.
خواص داروئی












آقطی سیاه از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. پوست ثانوی ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمتهای این گیاه است.

*
در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است.
*
ادرارآور است.
*
ملین و ضد یبوست می‌باشد و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است.
*
دم کرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است.
*
برای برطرف کردن درد و التیام بواسیر ، برگهای تازه این گیاه را له کرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید.
*
برای از بین بردن خارش بدن ، پوست ساقه آن را در روغن بجوشانید و سپس آن را صاف کرده و بگذارید سرد شود. این روغن را روی قسمتهایی که خارش درد بزنید.
*
برای جوش‌خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان ، از دم کرده ریشه این درختچه استفاده کنید.
*
دم کرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ ، سرماخوردگی ، بیماریهای دستگاه تنفسی و نقرس می‌باشد.
*
جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات‌الجنب مفید است.
*
بخور گلهای آقطی سیاه برای درمان بیماری سل مفید است.
*
بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می‌کند.
*
سنگ کلیه را خارج می‌سازد.
*
شیر مادران شیرده را زیاد می‌کند.
*
در درمان بیماری صرع مفید است.
*
جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را به صورت کمپرس روی زخمهای اگزما بگذارید اثر مطلوب خواهد داشت.
*
جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگیها بگذارید و کمپرس کنید.
*
جوشانده برک این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می‌برد.
*
اگر پوست حساس دارید برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش از دم کرده آقطی سیاه استفاده کنید.
*
برای شادابی پوست صورت از بین بردن لکه‌ها و کک و مک می‌توان از ماسک زیر استفاده کرد. گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقداری پودر باقلای خشک را در ظرفی بریزید سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید. این خمیر را به صورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بجوشانید این ماسک را هر روزه روی پوست خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند.

طرز استفاده



*
جوشانده: مقدار 60 گرم پوست ساقه ، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد. سپس آن را صاف کنید.

*
سرکه آقطی سیاه: 20 - 10 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هر روز آنرا بهم بزنید. پس از این مدت آنرا صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید. مقدار مصرف این شراب سوپخوری و سه بار در روز است.

*
دم کرده آقطی سیاه: مقدر 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. از این دم کرده می‌توانید برای شستشوی زخمها استفاده کنید.

*
شیره یا آب میوه: میوه‌های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود. مقدر مصرف این شیره یک قاشق چایخوری مخلوط در یک لیوان آب می‌باشد.

مضرات

استفاده زیاد از آقطی سیاه ممکن است باعث تهوع و همچنین ورم روده‌ها شود. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آن را با عسل بخورند.

سیسوس

نام علمی : Cissus

نام فارسی :پیچ شهریار  ، پیچ کانگارو

چکیده :گیاهی بالا رونده وعلفی از خانواده ویتاسه و زادگاهش استرالیا است علاوه بر استفاده از آن به

عنوان گیاه آپارتمانی در سایبان ها، آلاچیق ، دیوار ها و پوشانیدن تنه درختان نیز مورد استفاده قرار می گیرد گیاهی بسیار زیبا برای سبد های آویزان  است .  گیاهی کم توقع ومناسب برای افراد مبتدی است این گیاه بیشتر در جایی که نیاز به گیاه خزنده است استفاده می شود .

تاریخچه مختصری از واریته های سیسوس ، تولید واستفاده آن در آمریکا:

اولین و بیشترین نوع رایج سیسوس (cissus rhombifia)است که تا سال 1975 که باغ "راپیس " افتتاح شد به مقدار کم تولید می شد از آن تاریخ به بعد تولید کنندگان به میزان تولید خود افزودند این سیسوس بالا رونده بوده ونیاز به قیم دارد.

:Ellen danica دومین واریته ای که وارد بازار شد گیاهی علاقه مند به نور کم که در نور کم به خوبی رشد می کندو تولید کننده های تجاری از فلوریدا تا کالیفرنیا این گیاه را به برنامه های تولیدی خودشان افزودند اوج فروش این گیاه زمانی بود که هتل بزرگ آناتولی  12 هزارگلدان از این گیاه را برای آذین بندی اتاق های میانی ، کنار و بالای آبشارها وبالکون ها خرید .

رقم بعدی سیسوس که معرفی شد "ماندی یاننا "نامیده می شد گیاهی بزرگتر با برگ هایی پرپشت و ساقه ای محکم که به آسانی بالا می رفت ودرمقابل سفیدک مقاوم بود.

گیاهشناسی :

گیاهی است بالارونده، پیچک ها ساده ومقابل برگ ها قرار گرفته اندبرگ ها بزرگ و دندانه دار ، سبز روشن وانبوه است . گل ها دو جنسی و به صورت چتری است که در مقابل برگ ها قرار گرفته است . میوه ها کروی وسته، اندازه میوه ها 0.3 تا 3 سانتیمترو رنگ آن آبی ،  قرمز ، زرشکی یا سیاه است.رنگ بذرها از بنفش تا سیاه وشکل آن بیضی ویا گلابی شکل است گل ها ومیوه های آن در فصل خردادو مرداد ظاهر می شود. بیشتر گونه های سیسوس دارای ساقه و ریشه توپر هستند .

خواص و استفاده دارویی : استفاده اصلی از آن برای ترمیم استخوان شکسته بوده و همچنین برای درمان بواسیر ، آسم ، سوء هاضمه، سرما خوردگی و کم کردن اشتها نیز استفاده می شود .

ازدیاد :گرفتن  قلمه ساقه در تابستان (قلمه بین چوبی وعلفی باشد (قلمه ها را در 21 تا 27 درجه سانتیگراد ریشه دار کنید خیلی از پرورش دهنده های تجاری از هورمون ریشه زایی جهت ریشه دهی قلمه ها استفاده می کننددر نتیجه کالوس تشکیل یافته قابل توجه بوده و ریشه ها از مناطق کالوس دار گسترش می یابند .

فاصله :  30* 30

مهمترین گونه هاوواریته ها:

(1Cissus antarctica (Kangaroo Treebine) 
(2Cissus hypoglauca 
(3Cissus quadrangularis (Veld grape) 
(4Cissus rhombifolia (Oak Leaf Ivy, Grape Ivy) 
(5Cissus striata 
(6Cissus trifoliata (Arizona Grape Ivy, Sorrelvine) 
(7Cissus tuberosa 
(8Cissus bainesii synonym of Cyphostemma bainesii (Gouty Vine) 
(9Cissus betaeformis synonym of Cyphostemma betiforme 
(10Cissus capensis synonym of Rhoicissus capensis (Evergreen Grape) 
(11Cissus currori synonym of Cyphostemma currori 
(12Cissus incisa synonym of Cissus trifoliata (Arizona Grape Ivy, Sorrelvine) 
(13Cissus quadrangula synonym of Cissus quadrangularis (Veld grape) 
(14Cissus voinieriana synonym of Tetrastigma voinierianum 

Kangaroo Treebine       Scientific Name: Cissus antarctica       Family: Vitaceae

گیاهشناسی :گیاهی است بالارونده با برگ های سرسبز، پرپشت  ، براق و چرمی نما

نور : سایه_ آفتاب. از نور مستقیم آفتاب محافظت شود.                مقاومت دربرابر سرما : سر ما را نمی تواند تحمل کند

Cissus hypoglauca                           Scientific Name: Cissus hypoglauca  
Synonym: Vitis hypoglauca             Family: Vitaceae

نور : سایه_ آفتاب. از نور مستقیم آفتاب محافظت شود.              مقاومت در برابرسرما : سر ما را نمی تواند تحمل کند 
 
 

Veld grape      Scientific Name: Cissus quadrangularis L. 
Synonym: Cissus quadrangula, Vitis quadrangularis   Family: Vitaceae

نور : سایه_ آفتاب. از نور مستقیم آفتاب محافظت شود.                     

استفاده: به عنوان گیاه خانگی از آن استفاده می شود.                                                             مقاومت در برابرسرما :   سر ما را نمی تواند تحمل کند.

اصل: آفریکا ، عربستان تا هندوستان                                           

مشخصات : ساقه توپر و دارای پیچک

نیاز آبیاری : آبیاری منظم ، فاصله بین دو آبیاری حتما خشک شود.

ازدیاد : با خوابانیدن به آسانی تکثیر می شود. 
 
 

Oak Leaf Ivy, Grape Ivy

Scientific Name: cissus rhombifolia

نور : سایه_ آفتاب. از نور مستقیم آفتاب محافظت شود.

تحمل به سرما : سر ما را نمی تواند تحمل کند.

اصل : آمریکای شمالی   (عکس شماره 2 )

مشخصات : ارتفاع گیاه تا 3.5 متر می باشد . عموما این گیاه در بیرون کشت می شود. 

Cissus striata     Scientific Name: Cissus striata     Family: Vitaceae               
Synonym: Ampelopsis sempervirens, Vitis striata

نور : سایه_ آفتاب. از نور مستقیم آفتاب محافظت شود.                مقاومت در برابرسرما : سر ما را نمی تواند تحمل کند.

Gouty Vine      Scientific Name: Cyphostemma bainesii 
Synonym: Cissus bainesii, Vitis bainesii                   Family: Vitaceae

مقاومت در برابر سرما : تا منهای 3 درجه را تحمل می کندولی گیاهان جوان نیاز به مراقبت دارد .

آبیاری :در تابستان به آبیاری متوسطی نیاز دارد ودر زمستان آبیاری نشود یا خیلی کم آب داده شود.

اصل: شمال افریکا ، نامبیا       نور : سایه روشن 
 
 
 

Cyphostemma betiforme                            Scientific Name: Cyphostemma betiforme (Chiov.) K. Vollesen 
Synonym: Cyphostemma betiformis, Cissus betaeformis           Family: Vitaceae

تحمل به سرما : کمتر از 2 درجه را تحمل نمی کند .           نور : کمی سایه                اصل: سومالیا، کنیا

Evergreen Grape                                                      Scientific Name: Rhoicissus capensis 
Synonym: Cissus capensis, Vitis capensis              Family: Vitaceae

نور: سایه آفتاب                 اصل: شمال آفریقا

Cyphostemma currori                             Scientific Name: Cyphostemma currori (Hooker fil.) Descoings   
Synonym: Cyphostemma cramerana, Cissus currori                   Family: Vitaceae 
 
 
 

مقاومت به سرما: کمتر از 2 درجه سانتیگراد را تحمل نمی کند

نور: نور کامل

اصل: شمال آفریقا ، نامبیا ، آنگولا

ارتفاع : تا ارتفاع 7.5 نیز دیده شده است .

توضیح : بزرگترین گونه این جنس میباشد. 

Arizona Grape Ivy, Sorrelvine                                                    Scientific Name: Cissus trifoliata (L.) L. 
Synonym: Sicyos trifoliata, Cissus incisa, Vitis trifoliate           Family: Vitaceae

مقاومت در برابر سرما : سر ما را نمی تواند تحمل کند         نور: از نور مستقیم آفتاب در تابستان محافظت شود .(سایه _ آفتاب)

اصل: آمریکای شمالی ، مکزیک    آبیاری : به آب کمی نیاز دارد ابیاری باید به طور منظم صورت گیرد.               ازدیاد : قلمه 

نیازها:

نور: به نور فراوان نزدیک پنجره احتیاج دارد ولی از نور مستقیم آفتاب گریزان است ودر صورتی که در مقابل نور مستقیم آفتاب قرار گیرد برگهایش حالت سوختگی پیدا می کنند ودر نور کم برگ ها درازتر می شوند .سطح های مختلف نور را تحمل می کند از خیلی کم تا خیلی زیاد (حداقل 75 فوت کندل ) علاقه مند به نور 1200 تا 2000 فوت کندل می باشد .

دما: بهترین رشد را در قسمت پر نور گلخانه دارد . در زمستان در درجه حرارت 15 ودر تابستان در 20 درجه سانتیگراد می شود اگر درجه حرارت از 20 درجه سانتیگراد بیشتر باشد غبار پاشی ضروری به نظر می رسد. دما و رطوبت خاک را به خوبی کنترل کنید

آبیاری : بین دو آبیاری اجازه دهید سطح خاک خشک شود بعد از اینکه سطح خاک تقریبا خشک شد آبیاری و سپس زهکشی کنید . هرگز خاک را پیوسته و مرتب مرطوب نگهداری نکنید چون در این صورت ریشه اش دچار پوسیدگیمی شود. در تابستان هفته یکبار ودر زمستان هر دو هفته یکبار آبیاری کنید .

رطوبت : در صورتی که در تابستان درجه حرارت از 20 درجه بالاتر رود غبار پاشی هر روزه وگرنه هفته ای یکبار کافی است .

کوددهی : جهت کود دهی از کود های مایع یا جامد محلول در اب مخصوص گیاهان زینتی هر دو هفته یکبار استفاده کنید میزان کود لا زم برای هر ماه 1.5 الی 2 کیلو نیتروژن به نسبت 2-1- 3 می باشد .در صورت نیاز به میکرو المنت ها 0.5 گرم در هر 90 سانتیمتر مربع به صورت محلولپاشی یا نواری استفاده کنید کوددهی 3 یا 4 بار در سال ( اوایل بهار ، اوایل تابستان ، اواخر تابستان ، پائیز ) اجازه دهید رنگ برگ شما را راهنمایی کند برگ های سبز تیره یعنی اینکه میزان کود خوب است در صورتی که رنگ زرد روشن در شاخ وبرگ های جدید مشاهده گردید دز توصیه شده را بالا ببرید.

خاک مناسب : در انواع خاک ها رشدمی کند ولی خاک لومی را ترجیح می دهد . زهکشی آن باید مناسب باشد( مخلوطی از خاک باغچه یا خاکبرگ قابل توصیه است ) پرلایت و calcined clay,Styrofoam غالبا توسط پرورش دهندهای تجاری استفاده میشود.   

تعویض گلدان : هنگامی که گیاه جوان ودر حال رشد است هر سال دو بار (در اواسط بهار و تا بستان ) احتیاج به تعویض گلدان دارد و در سال های بعد فقط به عوض نمودن خاک های سطحی گلدان با خاک نو و غنی اکتفا نمائید .انتخاب یک گلدان مناسب برای این گیاه خیلی مهم می باشد چونکه ریشه های سیسوس به زهکشی خوبی نیازمند است . برای فروش تجاری در گلدان هایی که قطردهانه آن ان 7 تا 25 سانتیمتر است گذاشته می شود و برای سبد های اویزان در گلدان هایی که اندازه آن 15 تا 56 سانتیمتر است گذاشته می شود . 

تمیز نمودن برگ ها : غبار پاشی برای تمیز نگهداشتن گیاه کافی است ودر صورت نیاز میتواند هر دو ماه یکبار از مواد براق کننده شیمیایی استفاده کنید توجه کنید که استفاده مداوم آن برای برگ ها مضر است.

آفات :خوشبختانه تار عنکبوتی و شپشک آرد آلود بندرت به این گیاه حمله می کنند در صورت حمله میتوان به راحتی با آنها مبارزه کرد. کنه قرمز سبب زرد شدن برگ ها و همچنین تار عنکبوتی شدن پشت برگ ها می شود توجه داشته باشید که این گیاه به سم خیلی حساس است بنابراین برای مبارزه با این آفت از پنبه آغشته به سم استفاده نموده و به آرامی پشت برگ ها بکشید ، غبار پاشی نیز در کاهش این آفت موثر است.

شته موجب بدشکلی وچسبناک شدن برگ ها می شودجهت مبارزه با این آفت از حشره کش نفوذی هفتهای یکبار این گیاه را سمپاشی کنید. تریپس نیزگاهی به این گیاه حمله می کند.

بیمای های قارچی :

1)آنتراکنوز : قارچ عامل colletotrichum sp      2 )مرگ گیاهچه (بوته میری)   

(3سفیدک پودری : برای مبارزه می توانید از قارچ کش های توصیه شده علیه این بیماری استفاده کنید.

4)رایزوکتونیا                    5)پوسیدگی ریشه : درصورتی که در زمان آبیاری دقت شود دچار این عارضه نمی شود.

ناهنجاری های فزیولوژیک وعوامل نامساعد محیطی:     _کمبود مواد غذایی سبب کند شدن رشد گیاه ورنگ پریدگی برگ ها می شود.علاج : هر 15 روز یکبار محلول پاشی کنید.    _اگر لکه های قهوای روی برگها مشاهده شد دلیلش آبیاری بیش از اندازه است برای رفع آن اجازه دهید سطح خاک بین دو آبیاری خشک شود ،آبیاری راتنظیم کنید .      _سرد وخشک بودن هوا موجب سست شدن و ریختن برگ ها ودر نهایت ریخته شدن برگ ها می شود . گیاه را به محل گرمترمنتقل وآبیاری کنید    _در صورتی که نور آفتاب کامل نباشد فاصله بین برگ ها زیاد ورشد گیاه کم می شود .گیاه را به محل پرنورانتقال دهید      _در صورتی که درجه حرارت بالا باشد .برگ ها نازک ،چروک خورده وسقوط می نمایند .گیاه را به محل خنک تر وبا جریان هوای ملایم انتقال دهید .  _درصورتی که هوا خیلی سرد باشد رشد گیاه متوقف وبرگ های پائینی می ریزند.

پیوند از نظر فیزیولوژیکی و بیولوژی
پیوند زدن که در حقیقت عبارت از زخم کردن و قطع مقدار زیادی از شاخ و برگ گیاه و بعداً مجبور کردن دو نبات مختلف به زندگانی با یکدیگر است، تغییرات فیزیولوژیکی و بیولوژیکی مخصوصی در گیاه پیوندی جدید به وجود می آورد.

جوش خوردن پیوندک و پایه

برای اینکه فسمت های مختلف دو گیاه بتواند با یکدیگر زندگانی کرده و تولید نهال جدید کند و بهره کافی دهد باید اتصال این دو قسمت با یکدیگر کامل باشد یعنی باهم جوش خورده یکی شود.این موضوع ممکن نیست مگر آنکه پایه و پیوندک با یکدیگر نمو نموده و سلولهای محل اتصال با یکدیگر شروع به فعالیت کرده نسج جوانی به وجود آورد.برای حصول این مقصود، باید دو طبقه مولده پایه و پیوندک با یکدیگر منطبق شده به یکدیگر بچسبند یعنی هیچ قسم مانع از مایع یا جامد و یا بخار بین آنها قرار نگیرد.

در نباتات علفی تقریباً تمام سلولهای پایه و پیوندک نمو کرده یک نوع سنجش پارانشیمی تولید می کند که فضای بین پایه و پیوندک را پر می نماید.در نباتات خشبی این عمل تقریباً فقط بوسیله سلولهای طبقه مولده انجام می گیرد.پس از آنکه فضای بین پایه و پیوند به وسیله این نسج پر شد یک طبقه از سلولهای آن تبدیل به طبقه مولده شده و شبیه پلی رابط بین طبقه مولده پایه و این طبقه در پیوندک می شود که من بعد مانند کامبیوم معمولی درخت در داخل تولید آوندهای چوبی نموده و در خارج تشکیل آوندهای آبکشی می دهدو بدین ترتیب اتصال و یکسره شدن آوندها از پایه به پیوند عملی می شود.

در نباتات دو لپه اگر مانع تجانس پایه و پیوندک در بین نباشد جوش خوردن دو قسمت درخت پیوندی حتمی است ولی در نباتات یک لپه این امر غیر ممکن است و اگر هم پایه با پیوندک جوش بخورد دوام آن حداکثر یک سال خواهد بود.( بنا بر تجربیات شوبرت در کتاب مولیش) علت عدم موفقیت درپیوند کردن نباتات یک لپه مانند درخت خرما ، فقدان ساختمان ثانوی و عدم وجود طبقه مولده متصل به هم می باشد.

قرابت پیوندک با پایه

جوش خوردن پایه و پیوندک تابع دقت در عمل قرار دادن پیوندک روی پایه می باشد ، یعنی دو طبقه مولده باید حتماً با یکدیگر تماس حاصل کنند ولی برای منظور مورد بحث یعنی جوش خوردن دو قسمت با یکدیگر این شرط کافی نیست زیرا علاوه بر لزوم تطبیق دو طبقه مولده طبیعت دو گیاه مورد عمل نیز باید با یکدیگر وفق دهد و یا به عبارت دیگر تجانس و قرابتی نیز بین انها برقرار باشد.تا عمر درخت پیوندی زیاد شده و بهره کافی دهد.در پاره ای از نباتات مشاهده می شود که دو نوع گیاه مختلف مانند درخت گلابی و درخت به کاملاً با یکدیگر جوش خورده تولید درختی پر بهره و نسبتاً قوی می نماید.در بعضی از درختان دیگر حتی افراد یک جنس را که ژانر می نامند نمی توان با یکدیگر پیوند نمود مثلاً سیب و گلابی که هر دو از یک جنس ولی جور مختلف می باشند اغلب با یکدیگر جوش نمی خورند و اگر هم اتفاقاً پایه .و پیوندک با یکدیگر جوش خورد عمر درخت پیوندی خیلی کوتاه می باشد و از نظر اقتصادی کم بهره خواهد بود.این قرابت و تجانس که امری است طبیعی گاهی به اندازه کار پیوند زدن را مشک می کند که پاره ای از درخت های سیب را نمی توان با یکدیگر پیوند نمود.مثلاً درخت سیبی که دارای چوب نرم است و درخت سیبی که چوب آن سخت می باشد با یکدیگر قابل پیوند نیست.

موضوع تجانس بین پایه و پیوند که از مسائل مهم پیوند زدن و یکی از شرایط لازم موفقیت در عمل پیوند می باشد کاملاً تجربی است .یعنی فقط عمل و ازمایش نشان می دهد که چه نوع گیاهی یانبات دیگر قابل پیوند کردن است.

در قاعده عمومی و بطور کلی می توان گفت که گونه های مختلف یک جنس با یکدیگر قابل پیوند کردن می باشد.موفقیت در پیوند دو جنس مختلف مشکل و به طور استثناء حاصل می شود ودر چنین مواقع درخت پیوندی ضعیف و یا کم عمر است و پیوند افراد و خانواده مختلف با یکدیگر غیر ممکن است.

اثر متقابل پیوندک و پایه روی یکدیگر و نتایج آن

عده ای از دانشمندان ( من جمله مولیش) معتقد هستند که پایه و پیوندک در یکدیگر تاثیر ندارند زیرا هیچ یک از تغییرات حاصله ارثی نیست و با بذر قابل تکثیر و تولید مجدد نمی باشد.دسته ای دیگر مانند دانیل و بوف عقیده دارند که تاثیر متقابل دو قسمتی که با یکدیگر زندگانی می کنند زیاد است و این تغییرات ارثی می باشد و حتی ممکن است منجر به ایجاد گونه جدیدی بشود مانند بذری که از پیوند کلم معمولی روی ریشه شلغم به دست می آید.

1- در پاره ای از درختان رنگ میوه و یا رنگ برگ و گل در اثر انتخاب پیوند مناسب تغییر می کند مثلاً اگر یک گوجه فرنگی را که دارای برگهای قرمز رنگ است روی گوجه آمریکایی پیوند کنند رنگ برگ آن تیره تر می شود تا آنکه همان گونه را روی گوجه معمولی پیوند بزنند.

2- نتیجه دیگر اثر متقابل پایه و پیوندک مقاومت بیشتر درخت پیوندی به بیماریها و سرمای زیاد می باشد.

3- یکی دیگر از تاثیرات پیوند کردن درختی کم شدن عمر بعضی از درختان پیوندی است.هر گاه پسته معمولی را روی درختی از گونه خود و یا از گونه آتلانتیکا پیوند کنند درخت پیوندی در حدود دویست سال عمر می کند ولی درخت پسته ای که در آن پیوندک پسته معمولی و پایه درخت بنه با چاتلانقوش باشد بیش از 60 یال عمر نمی کند

فواید پیوند

در گیاهانی که نمی توان آنها را با قلمه و یا پا جوش ازدیاد نمود برای حفظ مشخصات خارجی و داخلی یعنی ژنتیکی پایه مادری از پیوند استفاده می نماید به عبارت دیگر پیوند کردن تغییری در خواص ظاهری و یا باطنی پیوندک نمی دهد.

2- درختان کهن که به علتی قسمت هوایی ان از بین رفته و یا فرسوده شده باشد ولی ریشه آن قوی و فعال است می توان ان درخت را به وسیله پیوند جوان کرد و این عمل را نسبت به نوع درخت تا حداکثر 5 مرتبه تکرار نمود.

3- در درختان ضعیف که مقدار ریشه در آنها کم بوده و یا طبیعاتاً قادر به جذب شیره خام به اندازه کافی نمی باشند با پیوند کردن شاخه ریشه داری به تنه ان جبران کمبود شیره خام را نموده قسمت هوایی چنین درختی قوی می گردد.این کاملاً کاملا شبیه به تزریق خون در بدن بیماری است که مقدار زیادی از خون خود را از دست داده باشد با این تفاوت که نزد انسان پس از یک یا چند مرتبه تزریق کمبود خون تامین شده و تکرار عمل لازم نیست ولی در درختان این تزریق شیره خام اضافی باید همیشگی باشد و به این جهت است که با پیوند کردن پایه ریشه داری که در نزدیکی درخت مورد عمل کاشته شده برای همیشه منبع شیره خامی در دسترس آن قرار می دهند.

4- اغلب اتفاق می افتد که در زمستان جانوران جونده مانند خرگوش به باغ آمده پوست درختان را می جوند و از این را ه اغلب باعث خشک شدن درخت می گردند.برای نجات درخت از مرگ حتمی کافی است دو سر شاخه جوان را در بالا و زیر خم حاصله از دندان جانور به طوری که بعداً شرح خواهیم داد پیوند کنند.

پس از دو یا سه سال شاخه های جوان پیوند شده قوی گردیده و علاوه بر رساندن مقدار کافی شیره خام به درخت وزن قسمت هوایی آن را نیز تحمل نموده تاج درختبر جا می ماند و در این موقع اگر شدت آسیب زیاد باشد به حدی که نتوان باقی مانده تنه زخمی درخت را یعنی قسمتس که بین دو محل پیوند قرار گرفته نگاه داشت آن را قطع می کنند و درخت به جای یک تنه دارای چهار پایه خواهد شد.

5- هر گاه درختی در محل معینی نتواند به وسیله ریشه خود تهیه مواد غذایی کند از پیوند استفاده نموده درخت مطلوب را روی پایه دیگری که قرابت و تجانس با درخت مورد بحث داشته باشد پیوند می نمایند مانند بادام که در اراضی مرطوب نمی توانند زندگانی کنند و یا رازقی در خاکهای آهکی در این صورت بادام را روی گوجه و رازقی را روی یاس معمولی که قادربه زندگانی در خاک آهکی می باشد پیوند می کنند.

6- در درختانی که روی ریشه خود ضعیف و یا زیادتر از حد معمول و لازم قوی می شوندباغبان با پیوند نمودن این نوع درختان روی پایه مناسب دیگر قدرت و یا ضعف قسمت هوایی درخت مورد عمل را بنابر میل خود تغییر می دهد.مانند پیوند درخت گلابی روی پایه به.درخت به طبیعتاً کوتاه و تقریباً درختچه است و ریشه آن نیز کم و سطحی می باشد.پیوند درخت گلابی روی درخت به از این ضعف و کمی ریشه استفاده نموده کوتاه و کم رشد می شود ولی در عوض دارای میوه شیرین تر و کمی مرغوب تر می گردد.

7- در پاره ای از درختان مانندپسته گل نر و ماده از یکدیگر مجزا و روی دو درخت جدا قرار دارد به نحوی که اگر تمام درختان پسته در باغی به تنهایی از درخت نر یا ماده تشکیل شده باشند آن باغ هیچگاه بهره نخواهد داد.و لازم است حتماً هر دو نوع درخت را نزدیک یکدیگر کاشت.معمولاً در بدر تاسیس باغ پسته برای هر 9 عدد درخت پسته ماده یک درخت نر به منظور تامین مقدار لازم پلن یا گرده برای تلقیح می کارند ولی در اغلب باغات کهنه مانند باغات پسته دامغان مشاهده می شود که تمام درختان باغ از نوع ماده می باشندو مقدار حصول باغ پسته بسته به وزش باد یا وجود یک درخت یا چند درخت نر در باغات مجاور می باشد و بنابراین اولاً درختان هر سال میوه نمی دهندو یا اگر میوه دار شوند، مقدار آن سیار کم می باشد.برای رفع این عیب و اصلاح باغ کهنه باید از پیوند استفاده نمود.به این طریق که روی پاره ای از درختان ماده که به فاسله منظمی از یکدیگر قرار دارند یک شاخه را باجوانه درخت نر پیوند می نمایند تا هر سال مقدار کافی گرده برای بارور کردن گلهای ماده موجود باشد و بهره برداری از باغ هر سال منظم و مرتب گردد.

8- معمولاً گیاهانی که از بذر یا هر وسیله غیر تناسلی به غیر از پیوند به وجود می آیند پس از مدتی زندگانی و رسیدن به حد بلوغ که بطور متوسط 6تا 7 سال به طول می انجامد شروع به میوه دادن و یا گل کردن می نماید.در صورتی که اگر همین درختان بوسیله پیوند زیاد شوند پس از مدت کوتاهی که حداکثر از 2تا3 و یا 4 سال تجاوز نمی کند شروع به گل کردن و میوه دادن می نماید. بنابراین یکی دیگر از فواید پیوند تسریع در بهره برداری می باشد.

9- در آزمایشگاه ها مخصوصاً در مورد اصلاح میوه و یا ایجاد انواع جدید بوسیله دو رگ گیری لازم است که قبلاً نوع میوه حاصله مورد آزمایش قرار گیرد و کاشتن بذر همیشه حصول مقصود را به تاخیر می اندازد در صورتی که پیوند دوره آزمایش را کوتاه می کند.
10- در پاره ای درختان پیوند قدرت بار دادن درخت پیوندی را زیاد می کند.

11- معمولاً تکثیر مکرر گیاهی در مدت طولانی با تقسیم ریشه یا بذر خالص نیکو و جلب توجه گیاه را از بین برده و محصول نامرغوبی جایگزین میوه یا گل مرغوب آن می گردد و این خاصیت در اصطلاح علمی انحطاط یا دژنرسانس نام دارد .مثلاً گل کوب را هر گاه به وسیله تقسیم غده ریشه ازدیاد نمایند پس از مدتی گلها کوچک و نامرغوب می شود.برای جلوگیری از انحطاط و یا اقلاً به تاخیر انداختن آن می توان از قلمه و یا پیوند استفاده نمود.

12- بعضی از درختان تولید پاجوش فراوان می کنند. پاجوش زیاد باعث ضعف درخت می شود و قطع و بر طرف کردن آنها نیز دشوار و مستلزم مراقبت دائمی و هزینه می باشد.مانند انواع یاس درختی و پاره ای از گل های سرخ و نسترن برای رفع این زحمت اغلب گل یا میوه مطلوب را روی پایه ای که طبیعتاً پاجوش نمی دهد پیوند می نمایند.

13- اغلب مشاهده می شود که درختی با دارا بودن تمام شرایط لازم برای میوه دادن مانند سن بلوغ قدرت کافی و عدم شاخ و برگ زیاد معهذا میوه نمی دهد.علت این امر هنوز کاملا روشن نیست ولی تجربه نشان داده است که هر گاه چند جوانه گل از درخت همجنس روی یکی از شاخه های آن پیوند کنند درخت مورد عمل در سالهای بعد مرتباً میوه خواهد داد.

فصل پیوند

بنابر آنچه بیان شد موقع پیوند زدن زمانی است که گیاه در دوره فعالیت یعنی شیره نباتی در جریان باشد.بنابراین از نظر علمی در هر موقع از ستال به استثنای موقعی که گیاه در دوره استراحت به سر می برد و شیره نباتی راکد گردیده می توان عمل پیوند را انجام داد.

این نظریه در عمل به اشکالاتی بر می خورد که عملا موقع پیوند زدن را محدود می کند.

1- مقدار زیاد شیره نباتی مانع ایجاد تماس بین پیوندک و پایه در ناحیه طبقه مولده و جوش خوردن آنها با یکدیگر می شود و به اصطلاح باغبانان پیوندک در شیره نباتی مایع مانع ایجاد تماس بین پیوندک و پایه در ناحیه طبقه مولده و جوش خوردن آنها با یکدیگر می شود و به اصطلاح باغبانان پیوندک در شیره نباتی خفه می گردد.

2- حرارت زیاد باعث تبخیر فوق العاده پیوندک شده و قبل از آنکه سلولهای طبقه مولده یکی شوند و شیره نباتی کافی به پیوندک برسد، گرما پیوندک را خشک نموده از بین می برد.

3- سرمای زمستان و یخبندان و بطور کلی حرارت کمتر از 10 درجه در هوای اطراف پیوندک نیز مانع فعالیت سلولهای نامبرده گردیده جوش خوردن پیوند را غیر ممکن می سازد.

بنابر آنچه گفته شد عملاً در دو فصل بطور حتم می توان گیاهان را پیوند کرد .یکی در فصل بهارپس از بیدار شدن پایه و قبل از انکه شدت جریان شیره نباتی زیاد شود و یا انکه سرمای اول بهار مانع فعالیت سلولهای قسمت هوایی گیاه گردد و دیگری در اواخر تابستان و یا ائایل پائیز (بنا بر نوع درخت ) که جریان شیره نباتی تا اندازه ای کند شده و سرمای زمستان هنوز فرا نرسیده است.بدیهی است که هر گاه ممکن شود با وسایل مناسبی از اثر سوء گرمای تابستان جلوگیری به عمل آید و یا آنکه گرمای هوای محل اجازه دهد می توان درفصل نامبرده نیزعمل پیوند را انجام داد.

وسایل و لوازم پیوند زدن

این ادوات عبارتند از : اره بزرگ و کوچک – داسک – قیچی باغبانی – چاقوی پیوند زنی – داس مخصوص جهت تهیه پایه در پیوند اسکنه – ریسمان و چسب پیوند می باشد.

ریسمانی که در پیوند زدن به کار می رود باید دارای شرایط زیر باشد :

1- در مقابل آفتاب و رطوبت زود نپوسد.

2- ریسمان باید به اندازه کافی قابل کشش باشد تا مانع نمو قطری پایه در محل پیوند نگرددزیرا اگر ریسمان فاقد این خاصیت باشد پیوندک از بالای محل پیوند نمو زیاد نموده و متورم می گردد در صورتی که پایه در آن نقطه نازک و ضعیف می ماند و این امر ممکن است در آتیه باعث سستی درخت پیوندی گردیده و در اثر جزیی حادثه و یا وزش باد نسبتاً شدیدی قسمت پیوندی درخت از پایه جدا شود.

3- ریسمانی که برای بستن به کار می رود نباید در اثر رطوبت کوتاه شود و یا به اصطلاح معروف « آب برود» زیرا در این صورت ریسمان کوتاه شده به پایه و پیوندک فشار وارد آورده مانع نمو و رشد قطری شاخه می گردد.در عین حال رطوبت و حرارت نباید موجب طویل شدن ریسمان گردد چه در این جالت ریسمان از دو شاخه باز شده و نتیجه مطلوب ازبستن پیوندک و پایه حاصل نمی شود.هر اندازه درخت قوی و ضخیم تر است ریسمان نیز باید کلفت تر و محکم تر باشد.

4- ریسمان باید به اندازه کافی محکم باشد تا در اثر قطور شدن شاخه ریسمان قبل از موقع مناسب پاره نشود.

انواع ریسمان

ریسمانهای مختلفی که برای بستن پیوندک به کار برده می شود عبارت است از : ریسمان پشمی – پنبه ای – علفی و یا پوست پاره ای از درختان مانند پوست درخت بید و غیره.

برای بستن انواع پیوند های نازک و متوسط ریسمان پشمی وسیله خوبی است .رطوبت در این نوع ریسمانها تاثیر ندارد.مخصوصا اگر در موقع تهیه آنها شم مورد استفاده را مدتی در روغن گذارده باشند.قوه کشش پشم نیز به اندازه کافی می باشد.

در رسمان پنبه ای نیز تغییرات جوی مخصوصا رطوبت تاثیر نداردولی قوه کشش آن کم است و در بستن درختان سریع الرشد مانع نمو قطری محل پیوند می شود .ریسمان پنبه ای بیشتر برای بستن درختان ضخیم و آنهایی که نمو و رشد قطری کمی دارند مورد استفاده قرار می گیرد.

ماده ای که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرد ، چسب پیوند نام دارد و باید دارای خواص زیر باشد:

1- چسب پیوند باید در مقابل گرمای خورشید اب نشود زیرا در این صورت جوانه هایی که زیر محل پیوند قرار گرفته است ، در اثر ذوب چسب پوشیده شده و از فعالیت و نمو باز می ماند.

2- چسب پیوند باید به نحوی ترکیب شود که در مقابل سرمای اتفاقی ترک نخورد و منفذی بزای تبخیر پیوند و دخول آب و هوا زیر پیوند و پوست درخت ایجاد نشود.

3- چسب پیوند باید به اندازه کافی نرم باشد تا بتوان آنرا به آسانی روی شکافها و درخت مالید .

4- چسب پیوند باید غیر قابل نفوذ به آب و هوا باشد.

5- چسب پیوند باید از موادی ترکیب شده باشد که مضر برای سلامتی درخت نباشد ، یعنی پوست درخت را نسوزاند و سلولهای جوان را نکشد.

چسب پیوند از مخلوط کردن اجسام مختلف که هر کدام دارای چند یا یکی از خواص نامبرده می باشد به دست می آید و این اجسام عبارت است از : صمغ –سقز – قیر- زفت – موم – پیه- روغن کتان – پارافین – دوده – گل افرا – و در بعضی موارد الکل و تربانتین .در عمل تعداد معینی از اجسام نامبرده را به نسبت معین با یکدیگر مخلوط نموده مورد استفاده قرار می دهند.

ترکیب و تهیه چند نوع چسب

مخلوط اول : زفت 300 گرم – رزین 100 گرم – موم 50 گرم – پیه 25 گرم – گل افرا 25 گرم.

کلیه مواد نامبرده به غیر از گل افرا را بعد ازخرد کردن باهم ذوب نموده پس از ان گل افرا را اضافه می کنند.بعد از آنکه در اثر بهم زدن ملوط یکنواختی تهیه شد ، ان را در آب سرد ریخته آنقدر مالش می دهند تا یک جسم کروی و سفتی به دست اید.

مخلوط دوم: رزین 250 گرم – زفت 750 گرم – پیه 250 گرم – و گل افرا 500 گرم .رزین و زفت از طرفی و پیه از طرف دیگر علیحده ذوب و بعداً مخلوط شده به مجموع مواد مذاب نامبرده گل افرا را اضافه می کنند.

مخلوط سوم : رزین 5 قسمت – زفت 3 قسمت – پیه 1 قسمت – گل افرا 2 قسمت.

دو جسم اول را علیحده و پیه را جداگانه ذوب نموده باهم مخلوط می کنند و بعد گل افرا را اضافه می نمایند.

مخلوط چهارم : موم 2 قسمت – صمغ (رزین ) 4 قسمت – پیه 1 قسمت.

مخلوط پنجم:موم 400 گرم – پیه 150 گرم – سقز 100 گرم.

مخلوط ششم : موم 5 قسمت صمغ (رزین ) 16 قسمت -روغن کتان 1 قسمت – دوده یا افرا 2 قسمت.

به طوریکه ملاحظه می شود انواع چسب و طرز تهیه آن متفاوت استو هر باغبان باید مطابق آب و هوای منطقه خود با مواد نامبرده چسب مناسبی تهیه کند.

چسب سرد

مخلوط اول : رزین 1000 گرم – موم 500 گرم – الکل 180 سانتی متر مکعب

مخلوط دوم: زفت 5000 گرم – گچ نرم 1200 گرم – اکل صنعتی 900 گرم - تربانتین 600 گرم موم 100 گرم.

زفت و موم را جداگانه ذوب نموده مخلوط می کنند سپس الکل و تربانتین را با هم در مخلوط بالا ریخته مدتی هم می زنند بعد گچ را به تدریج اضافه می کنند و آنقر هم می زنند تا محلول یک دستی به دست آید.این چسب مانند کلیه چسب های سرد باید پس از سرد شدن مورد استفاده قرار گیرد.

مخلوط سوم : زفت 1100 گرم – پیه 500 گرم – موم 250 گرم – الکل صنعتی 250 گرم.

برای نگهداری چسب سرد باید مقدار کمی از آن را در جعبه فلزی که در آن کاملاً بسته شود و هیچ منفذی برای تبخیر الکل یا تربانتین نداشته باشد قرار دهند.

طرزاستعمال چسب پیوند

هنگام استعمال چسب نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:

1- کلیه زخمهای درخت و محل پیوند را باید فوراً و بدون وقت پس از انجام عمل پیوند با چسب بپوشانند.

2- در مصرف چسب نباید صرفه جویی کرد یعنی با ید به مقدار زیاد آن را روی زخمهای درخت قرار داد.تا از نفوذ آب و هوا زیر پوست گیاه به حداکثر و به طور موثری جلوگیری به عمل آید.

3- در انتهای پیوندک اگر بریدگی وجود داشته باشد باید آن را نیز زیر چسب پیوند پوشانید.

4- در صورتی که چسب گرم مورد استفاده قرار گیرد درجه حرارت آن باید به اندازه ای باشد که انگشتان بتوانند تحمل آنرا بنمایند زیرا در غیر اینصورت گرمای زیاد چسب باعث سوختن پوست و کشته شدن سلولهای زنده طبقه مولد و بطور کلی تمام سلولهای نبات که با چسب تماس دارند می گردد.
انتخاب پایه و پیوندک
پایه و پیوندک باید هر کدام دارای خواص و صفاتی باشد تا پیوند زدن ممکن و یا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه گردد.

1- انتخاب پایه: بهترین پایه باید دارای شرایط زیر باشد:

مقاومت به سرما-این موضوع در نواحی گرمسیر و یا نقاطی که دارای آب و هوای معتدل می باشندچندان دارای اهمیت نیست ولی در مناطث سردسیر برای دوام درخت پیوندی و برداشت بهره کافی باید پایه هایی انتخاب نمود که در مقابل سرمای سردترین زمستان محل مقاومت کند و مخصوصاً این نکته را باید در نظر گرفت که مقاوت پایه به این عمل باید بیشتر از مقاومت پیوندک باشد چه اگر پایه به سرما حیای تر از پیوندک باشد در سالهای خیلی سرد و فوق العاده درخت پیوندی به کلی از ریشه خشک می شود در صورتی که اگر مقاومت آن زیادتر شد.در چنین سالی هر وقت پیوندک در اثز سرما ازبین رفت می توان ازریشه قوی یا زیاد پایه که د مقابل سرما اثتقامت کرده استفاده نموده مجدداً آن را پیوند کرد.در این صورت نمو پیوندک سریع بوده زودتر از درختی که پایه آن جوان و ضعیف است میوه خواهد داد.

2-ازدیاد پایه: برای پایه نوعی را باید انتخاب نمود که تکثیر آن به آسانی و با هزینه کم میسر باشد و مخصوصاً تا جایی که ممکن است باید پایه را بوسیله غیر تناسلی ازدیاد کرد زیرا فقط در این صورت است که پایه ها یکنواخت و از یک جنس بوده و با در نظر گرفتن اثر متقابل پایه و پیوندک در یکدیگر باغ یکنواخت به دست می آید و بهره برداری از آن آسانتر و کم هزینه تر می شود.

3- مقاومت به بیماریها: یکی از شرایط مهم در انتخاب پایه مقاومت آن به انواع مختلف بیماریها و آفات می باشد .مثلا درباره انواع مو که از نظر علمی به ویتیس وینفرا معروف است ( کلیه موهای ایران از این نوع است ) مورد حمله حشره زیر زمینی واقع می گردد که فیلکسر نام دارد.این آفت روی ریشه مو زندگانی می کند و در مدت نسبتاً کمی درخت را خشک نموده از بین می برد.در مقابل موهای محلی ایران یک نوع دیگردرخت انگور یافت می شود که اصل آن از آمریکا بوده و این حشره به ریشه آن صدمه نمی زند.

خوشبختانه این آفت در ایران مشاهده نشده ولی هر گاه در ناحیه شیوع یافت باید موی ایرانی را روی پایه آمریکایی پیوند نمود.تا بوته انگور از گزند فلیکسر در امان بماند.

4- آسانی عمل پیوند زدن:پوست پاره ای از گیاهان به سختی از چوب جدا می شود ودر بعضی دیگر پوست به اندازه ای نازک است که جدا کردن آن از چوب غیر مقدور می باشد.و این موضوع در پیوند تاجی و شکمی دارای اهمیت فراوان است.بنابراین در مورد پیوند کردن باید نوعی از گیاه به عنوان پایه انتخاب شودکه به آسانی بتوان پوست آن را از چوب جدا نمود.

5- مقدار و نوع ریشه:نباتاتی که دارا یریشه سطحی و قوی می با شند بر گیاهانی که دارای ریشه عمودی و ضعیف می باشند از نظر پایه ترجیح دارند چه تغییر مکان دادن درختانیکه ریشه سطخی دارند به مراتب آسانتر و موفقیت در گرفتن آنها در محل اصلی بیشتر از درختانی است کا دارای ریشه عمودی هستند.

6- پا جوش دادن پایه:درختانی که پاجوش زیاد تولید می نمایند صلاحیت آن را ندارند که به عنوان پایه مورد استفاده قرار گیرند زیرا پاجوش باعث ضعف درخت پیوندو درنتیجه نامرغوبی میوه آن می شود و از بین بردن یعنی کندن آنها نیز مستلزم صرف وقت و هزینه زائد است.مثلاً برای ازدیاد و انتشار انواع یاس درختی یا خوشه ا ی اصلاح شده بهتر است از برگ نوبه عنوان پایه استفاده شود تا یاس درختی معمولی و نرک زیرا نوع اخیر بنابر طبیعت تولید پاجوش زیاد می نماید در صورتی که برگ نو کمتر پاجوش می دهد.

7- توافق پایه با انواع مختلف خاک:هر چند یک نوع معین از گیاه را نمی توان در خاکهای مختلف کاشت و از نظر علمی یک نوعمعین از نبات در نوع معینی از خاک بهترین نتیجه را می دهد ، معهذا از نظر اقتصادی و تهیه نهال پیوندی برای فروش باید سعی نمود که پایه انتخاب شده در بیشتر از انواع خاک ها زندگانی کرده و بهره کافی بدهد.

انتخاب پیوند- پیوندک نیز مانند پایه دارای صفاتی می باشد که ذیلاً به شرح آن می پردازیم :

1- فرابت و تجانس آن با پایه به قسمی که شرح آن گذشت.

2- پیوندک باید یکساله بیاشد.در پیوند پائیزه می توان از شاخه های همان سال یعنی از شاخه هایی که در بهار ظاهر شده اند استفاده نمود.سن پیوندک نباید از یکسال تجاوز نماید ولی باید کاملاً رسیده باشد .یعنی چ.ب آن به اندازه کافی سفت گردیده . مواد ذخیره کافی در آن جمع باشد.

3- پیوندک باید از شاخه های گل یا میوه دهنده پایه مادر تهیه شود.پیوندی که از شاخه نرک برداشت شود معمولاً میوه نخواهد داد.

4- بهتر است پیوندک را از قسمت وسطی شاخه تهیه نمایند زیرا جوانه های قسمت فوقانی خیلی جوان و ضعیف هستند و جوانه های تحتانی شاخه کم محصول می باشند.

5- در درختانی که دوره استراحت کامل دارند برای پیوند بهاره باید پیوندک را بعد از شروع دوره استراحت و قبل از بیدار شدن پایه مادری از خواب زمستانه تهیه نمود.هر گاه خطر یخبندان و سرمای شدید در بین باشد قطع پیوندک از درخت مادر قبل از یخبندان باید انجام گیرد زیرا سرمای شدید شاخه ها را خشکانیده و از بین می برد.

در نگهداری پیوندک هایی که قبل از موعد پیوند کردن از شاخه مادری جدا می کنند باید دقت زیاد نمود و آنها را در محلی نگه داشت که سرما به یه پیوندک صدمه نزند و گرمای بی موقع نیز باعث بیدار شدن و در نتیجه تبخیر و خشک کردن انها نشود . برای این منظورشاخه ها را در خزه و یا در خاک اره مرطوب در مکانی که حد اکثر 5 تا 6 درجه حرارت داشته باشد نگاه می دارند.برای حفظ پیوندک از سرما و یا گرما ممکن است آنها را در نقطه ای از باغ زیر خاک کرد.

6- پیوندک و پایه در یک درجه ار فعالیت حیاتی باشد و اگر این امر ممکن نشود پایه نسبت به پیوندک جلو باشد یعنی دارای فعالیت بیشتر باشد.به عبارت دیگر پایه باید قبل از پیوندک از خواب زمستانی بیدار شده شروع به فعالیت نماید ( در پیوند بهاره ) زیرا در غیر این صورت پیوندک قبل از جوش خوردن با پایه شروع به فعالیت کرده در اثر تبخیر و از دست دادن جزیی ذخیره غذایی که با خود همراه دارد و نرسیدن مواد غذایی از پایه قبل از جوش خوردن خشک می شود.

تهیه پیوندک

در پیوند اسکنه تهیه پیوندک خیلی ساده و آسانتر از تهیه پایه است.یعنی شاخه ای که حداکثر به ارتفاع 10 سانتی متر و دارای دو یا سه جوانه در انتهای فوقانی باشد انتخاب نموده قسمت تحتانی آن را در طول 4 تا 5 سانتی متر از دو طرف متقابل به طور مورب می تراشند یعنی دو سطح تراش نسبت به یکدیگر مایل می با شند.

قرار دادن پیوندک روی پایه

بر نصب پیوندک روی پایه باید دو لب شکاف انتهایی آن را به وسیله چاقوی پیوند زنی ( اگر پایه نازک باشد) و یا دستگاه مخصوص پیوند اسکنه از یکدیگر باز نموده پیوندک را در داخل آن قرار داد.

یکی از موارد استعمال پیوند اسکنه در درختان خانواده سوزنی برگها مانند انواع کاج می باشد . درباره این دسته از درختان و پاره ای از گیاهان دیگر مانند گردو باید پیوند اسکنه ای را در جوانه انتهایی زد.یعنی بدون اینکه قبلاً انتهای پایه را قطع کنند جوانه انتهایی آن را که نسبتاً درشت است از وسط ودر طول شاخه شکاف داده و پیوندک را نیز که دارای جوانه انتهایی می باشد یعنی از انتهای شاخه باید انتخاب شود پس از تراشیدن و تیهه آن در شکاف پایه قرار داده می بندند.

در پاره ای از نباتات دیگر مانند آزاله و بعضی از جور های خانواده تیغی ها( کاکتاسه) به جای اینکه پایه را شکاف دهند و پیوندک را بترشاند عمل بر عکس انجام می دهند.یعنی انتهای پایه را تراشیده و قسمت تحتانی پیوندک را شکاف می دهند.در این پیوند نیز پیوندک باید دارای جوانه انتهایی باشد.یعنی نوک آنرا نباید قطع کرد.

2- پیوند تاجی: در این پیوند نیز شاخه را از درخت جدا کرده روی انتهای پایه که به طور افقی قطع گردیده زیر پوست ساقه آن را قرار می دهند.

تهیه پایه: اگر پایه جوان باشد پس از قطع انتهای آن در محلی که پیوندک باید نصب شود با چاقوی پیوندزنی پوست پایه را از چوب جدا می نمایند به نحوی که پوست شکاف نخورد.الین امر در پایه های جوان که پوست انها نازک می باشد و نرمی خود را از دست نداده اند ممکن است ولی در پایه های کهن که پوست درخت چوب پنبه ای شده و سفت شده این طرز عمل مقدور نیست.برای اجرای پیوند تاجی در پایه های نوع اخیر شکافی عمودی به عمق چند میلیمتر و طول 4تا 5 سانتیمتر در پوست درخت و در محل پیوند ایجاد نموده و با نوک چاق5وی پیوند زنی پوست درخت را از چوب جدا می کنند به قسمی که پوست از پایه جدا شود ولی قطع نگردد و بعد پیوندک را زیر پوست قرار می دهند .در طرز اول بستن پیوند لازم نیست ولی در طریقه دوم باید پیوندک را به وسیله ریسمان در محل مناسب خود ثابت نگه داشت.

تهیه پیوندک

در پیوند تاجی قسمتی از پیوندک که باید زیر پوست پایه قرار گیرد دارای ضخامتی خواهد بود که بتوان آن را به آسانی زیر پوست پایه قرار داد.برای این منظور در پیوندک های نازک انتهای تحتانی آن را بطور مورب قطع می کنند ولی در شاخه های ضخیم پیوندک باید به اصطلاح معروف شانه دار باشد.یعنی اول قسمت بالای تراش پیوندک را افقی قطع نموده ( تقریباً تا مرکز یعنی وسط ضخامت پیوندک) و سپس بقیه را در امتداد سطح موربی که طول آن تقریباً در حدود 3تا 4 سانتی متر می شود از پیوندک جدا نماید.

3- پیوند نیمانیم: پیوند انگلیسی یا نیمانیم که در سایر ممالک خیلی مرسوم است و در هوای آزاد مورد استفاده قرار می گیرد در ایران فقط در گلخانه برای پیوند درختچه های تزئینی از قبیل گل سرخ – یاس درختی – درخت برف یا زبان گنجشک- گل نارون مجنون – موچسب و غیره مورد استعمال دارد.در این پیوند تا جایی که ممکن است باید پایه و پیوندک دارای یک قطر باشند در این صورت تهیه پایه و پیوندک یکسان بوده هیچ تفاوتی بین انها نیست ولی هر گاه پایه قطورتر از پیوندک باشد طرز تهیه انها متفاوت خواهد بود.

انواع پیوند نیمانیم: پیوند نیمانیم را به دو طریق می توان انجام داد.یکی ساده و دیگری شکاف دار.در پیوند نیمانیم ساده اگر پایه و پیوندک دارای یک قطر باشد انتهای هر دو آنها را به طور مورب به قسمی که سطح مقطع در حدود 2تا3 سانتی متر باشد قطع می کنند پس از تراشیدن پایه و پیوندک دو مقطع را با یکدیگر منطبق کرده یعنی روی هم قرار داده با ریسمان می بندند و چسب می زنند.

در پیوند نیمانیم شکاف دار پایه و پیوند را به طور عمودی شکاف می دهند.در موقع نصب پیوندک روی پایه لبه شکاف یکی از دو قسمت به شکل زبانه داخل شکاف دیگری قرار گرفته و بدین طریق باعث استحکام پیوند می شود.طول شکاف مساوی ثلث طول سطح مورب مقطع می باشد و ابتدای ان در آخر ثلث اول مقطع ووانتهای آن اول ثلث سوم سطح نامیرده قرار دارد.

پیوند رو میزی: پیوند رومیزی پیوند نیمانیمی است که پایه قلمه بدون ریشه و محل خارج از زمین در مکان سر پوشیده ای می باشد و چون عمل پیوند کردن روی میز انجام می گیرد این نوع پیوند را رومیزی نام نهاده اند.

طرز نصب کردن پیوندک روی پایه با پیوند نیمانیم ساده یا شماف دار هیچ تفاوت ندارد ولی برای جوش خوردن پایه باید محیط مناسبی به ترتیب که ذیلاً شرح می دهیم ایجاد نمود.قلمه ای که به عنوان پایه مورد استفاده قرار می گیرد 20 تا 30 سانتی متر طول دارد و پیوندک دارای 2 تا 3 جوانه می باشد.

پس از آنکه پیوندک روی پایه قرار داده شد و اطراف ان را با ریسمان بستند و با چسب پوشاندند قلمه های پیوند شده را دسته کرده هر 30 تا 50 عدد آن را با هم می بندند.از طرف دیگر در جعبه چوبی که ابعاد آن متناسب با مقدار قلمه پیوند شده است مقداری خاک اره یا خزه به ارتفاع تقریبی 5 سانتی متر می ریزند و دسته قلمه را بطور عمودی پهلوی یکدیگر روی خاک اره ته جعبه بطور مرتب قرار می دهندو روی این قلمه ها را با خاک اره به ارتفاع 5 سانتی متر می پوشانند و طبقه دیگری از قلمه پیوند شده روی آن قرار می دهند و این عمل را تکرار می کنند تا جعبه پر شود و بتوان روی ان را با قشری از خاک اره به ضخامت 5 تا 10 سانتی متر پو شاند.پس از آنکه جعبه پر شد، مقدار ریادی آب روی قلمه ها می ریزند تا خاک اره و یا خزه بین ردیف ها کاملاً خیس شود.در این موقع در جعبه را بسته در محلی که اقلاً 30 درجه و حد اکثر 35 درجه حرارت داشته باشد قرار می دهند بعد از 15 تا 20 روز پیوندها جوش خورده باید انها از جعیه خارج نمود و در خاک برای ریشه دار شضدن قلمه ها ( یعنی پایه پیوند شده ) کاشت.

4- پیوند ترصیعی: این نوع پیوند شبیه به پیوند اسکنه است با این تفاوت که در پیوند ترصیعی تنها به ایجاد شکاف در پایه اکتفا نمی شود بلکه قطعه ای از چوب و پوست پایه را که مقطع آن دارای شکل مثلثی می باشد از داخل پایه طبق بیرون می آورند.

برای تهیه پیوندک دو طرف انتهای تحتانی ان را به نحوی می تراشند که بتوان آن را در قسمت خالی پایه قرار داد.

اشکال اجرایی این طرز پیوند که محکم ترین انواع پیوند انتهایی می باشد در این است مه تراش پیوندک و تهیه جای ان در پایه باید به قسمی باشد که این دو قسمت کاملاً در یکدیگر قرار گیرند و در موقع اتصال آنها به یکدیگر فضای خالی و هوا بین جدارهای آنها نباشد یعنی پایه و پیوندک کاملاً به یکدیگر بچسبندند.بستن پیوندک و پوشاندن آن با چسب در پیوند ترصیعی نیز لازم است.

ب)- پیوند جانبی: در پیوند جانبی بدون قطع انتهای پایه پیوندک را در منطقه ای از سطح جانبی آن نصب می نمایند.

پیوند قاشی

از این پیوند زمانی استفاده می شود که درخت پوست نمی دهد و پایه و پیوندک در حالت خواب هستند.روش کار بداین ترتیب است : 1- برای آماده کردن پیوندک شاخه ای که قطر آن 1 تا 5/2 سانتی متر است انتختاب کرده برش با زاویه 45 درجه در زیر جوانه ، سپس از 5/2 سانتیمتری بالای جوانه یک برش مورب به طرف پائین در داخل ساقه زده می شود تا به برش اول برسد.در پا یه نیز برشهایی کاملاً مشابه پیوندک ایجاد کرده پس از حذف قسمت زائد آن ایه و پیوندک را با هم جفت می کنند و می کوشند تا لایه های زاینده کاملاً در تماس با یکدیگر قرار گیرند .در محل پیوند جوانه را باید با نوارهای پلاستیکی ویپه پیوند جوانه یا مواد مشابه محکم نگه داشت.پوشاندن پیوندگاه با چسب پیوند ضروری است ولی باید متوجه بود که روی جوانه چسب زده نشود ممکن است اطراف محل پیوند را با خاک پوشانده اند تا از خشک شدن محل پیوند جلوگیری شود.

پیوند مهاری: گاهی روی درخت شاخه های بزرگی وجود دارند که زاویه آنها با تنه اصلی کم است و خطر شکسته شدن دارند برای جلوگیری از این مشکل یک شاخه کوچک مناسب (پیوندک) در نزدیکی شاخه بزرگی که قرار است. بر روی آن پیوند زده شود( پایه) برگزیده به اندازه ای که لازم است کوتاه می گردد. وبه روشی مشابه پیوند اتصالی به شاخه اصلی پیوند زده می شود.

انواع مختلف پیوندهای مجاورتی

در عمل سه نوع پیوند مجاورتی تشخیص می دهندکه عبارت است از پیوند مجاورتی انتهائی ، جانبی و شکمی ( کمانی)

پیوند مجاورتی انتهائی: در این پیوند انتهای پایه را قطع نموده مانند انتهای پایه در پیوند نیمانیم تراش می دهند.برای تهیه پیوندک پوست نقطه از شاخه را برداشته تا جایگاهی برای انتهای پایه ایجاد شود.پس از قرار دادن پیوندک روی پایه این دو را محکم با یکدیگر بسیه و اطراف آن را با چسب پیوند می پوشانند.

پیوند مجاورتی جانبی: در این قسم پیوند انتهای شاخه پیوندک و پایه را قطع نمی کنند بلکه در نقطه از طول ساقه هر کدام از دو قسمت نامبرده مقداری از پوست درخت را با چاقوی پیوند زنی می تراشند بنحوی که چوب پیوندک و پایه در سطح آنها از یک قشر سلولهای طبقه مولده پوشیده شده ظاهر گردد.پس از قرار دادن پیوندک و پایه پهلوی یکدیگر انها را محکم بسته و با چسب اطراف پیوندک و پایه را می پوشانند.

پیوند مجاورتی کمانی ( شکمی) : این طرز پیوند شباهت نام به پیوند شکمی دارد و طرز عمل طبق طرز اجرای پیوند شکمی است.یعنی در نقطه مناسبی روی پایه دو شکاف عمود به یکدیگر که نسبت به شاخه یکی عرضی و دیگری در امتداد طول ساقه قرار گرفته است ایجاد می نماید.در پیوند مجاورتی شکمی باید توجه نمود که شکاف عرضی در قسمت پائین شاخه یعنی نسبت به جوانه انتهایی زیر شکاف طولی قرار گیرد.

در موقع تهیه پیوندک باید دقت کرد که تراش انتهایی ان از 5 تا 10 میلی متر بالاتر و در طرف مقابل یک جوانه شروع شود زیرا این جوانه است که بعداً یعنی پس از جوش خوردن پیوندک و قطع آن از درخت مادری شاخه مطلوب را ایجاد خواهد نمود.

پیوند نباتات تیغی: نباتات تیغی که کاکته نیز نامیده می شوند گیاهانی هستند که بنابر مقتضیات محل رویش که دارای هوای گرم و خشک می باشد برگهای خود را از دست داده اند و دارا یتیغهای زیاد گردیده اند و علاوه بر این ساقه ها انها سبز و گوشتی یعنی نرم مانده است و مقدار زیادی اب در خود ذخیره نموده است .این گیاهان که اغلب دارای شکلهای غیر عادی و قابل توجه می باشند در اثر پیوند تغییر شکل داده بیشتر موجب اعجاب می شود.

در نباتات تیغی پیوند فصل گل دادن گیاه را تغییر داده و موجب بقای انواعی که در شرایط گلخانه ها نمی توانند روی ریشه خود زندگانی کنند می گردد.

طرز عمل : از نظر پیوند انواع نباتات تیغی را به دو دسته تقسیم می کنند یکی گیاهان تیغی پهن و نازک و دیگری تیغهای گرد و استوانه ای (کروی شکل )

برای پیوند کردن دسته اول شکافی در انتهایفوقانی پایه و یا روی سطح جانبی آن ایجاد نموده پیوندک را پس از آنکه پوست قسمتی که باید با پایه جوش بخورد یعنی انتهای تحتانی آن برداشته شد این قسمت را در پایه داخل می کنند و سپس پیوندک را به وسیله دو یا سه تیغ از همان پایه در محل ثابت نگاه می دارند.جهت بستن پیوند ریسمان احتیاج نیست.

در دسته دوم انتهای فوقانی پایه را کاملاً افقی قطع نموده و پس از آنکه پیوندک را نیز به همین ترتیبق حاضر کردند ، پیوند را روی پایه قرار داده ریسمانی که از روی پیوندک عبور کرده و از زیر گلدان هم می گذرد به یکدیگر می بندند تا در اثر تکان خوردن گلدان یا وزش بادی پیوندک از جای خود تکان نخورد.( قبل از ریسمان می توانیم پنبه ، پشم و یا پارچه را روی پیوندک قرار دهیم )

پیوند شکافی جانبی

در پیوند شکافی جانبی طرز عمل کاملاً شبیه به طریقه پیوند ترصیعی است با این تفاوت که در پیوند جانبی به جای انکه قسمتی از پایه را به طور عمودی در آورند انم را بطور مایل به نحوی شکاف می وهند که شکاف به مرکز یعنی وسط ساقه پایه نرسد.در غیر این صورت علاوه بر دشوار شدن ، علاج زخم حاصله استقامت تنه پایه را نیز کم می کند و در اثر جزیی ضربت این قسمت فوقانی آن در محل پیوند از بقیه ساقه جدا می شود.

پیوند جانبی زیر پوست

در پیوند تاجی پوست پایه را به وسیله چاقوی پیوند زنی جدا کرده بدون اینکه پوست شکافی بخورد ( در پایه هی جوان ) پیوندک را زیر پوست یعنی بین پوست و چوب پایه قرار می دادند.در پیوند جانبی زیر پوست نیز این عمل اجرا می شود ولی از آنجایی که انتهای پایه قطع نشده باید از سه طرف یعنی بالا و دو طرف چپ و راست به وسیله یک شکاف افقی و عمودی پوست پایه را به طول 4 تا 5 سانتی متر قطع و از بدنه پایه جدا نمود.پیوندک را که مانند پیوندک در پیوند تاجی تراشیده اند روی چوب لخت یعنی بدون پوست پایه قرار می دهند و پوست پایه را که قبلاً جدا کرده بودند ولی هنوز از یک طرف به پایه متصل است روی پیوندک قرار داده با ریسمان محکم می بندند.

پیوند نیمانیم جانبی

در این پیوند پیوندک را مانند پیوند نیمانیم ساده یا شکاف دار تهیه می نمایند و قسمتی از پوست پایه را به طول 2 تا 3 سانتی متر یعنی به اندازه طول مقطع پیوندک برداشته و شکافی در چوب پایه ایجاد می نمایند.( در پیوند انگلیسی جانبی شکاف دار) مانند پیوند نیمانیم معمولی و یا انتهای پیوندک و پایه را به یکدیگر متصل می کنند.

پیوند پلی

در میان فواید پیوند گفتیم که برای حفظ درختانی که در زمستان از حیوانات جونده صدمه دیده اند و محکوم به خشک شدن و از بین رفتن هستند از پیوند پلی استفاده می کنند.نوع پیوندی که موردئ استفاده قرار می گیرد تقریباً پیوند نیمانیم جانبی ساده می باشد.

تهیه پایه : برای تهبیه پایه به طریق زیر عمل می کنند

1- بالای قسمتی از پایه که صدمه دیده و به فاصله 10 تا 15 سانتیمتر از زخم تنه پوست درخت را در چند نقطه می تراشند به قسمی که قسمتهای تراشیده شده به فواصل مساوی و مرتب درز اطراف تنه قرار گیرد.تعداد این نقاط نسبت به ضخامت تنه درخت از 3 تا 5 و گاهی بیشتر تفاوت نمی کند.

4- خاک پای درخت را بر می دارند تا قسمت تحتانی کله یا یقه درخت و یا چند ریشه ضخیم ظاهر گردد.روی این قسمت اخیر و در مقابل تراشهای تنه درخت پوست چند نقطه را بر می دارند.تعداد تراشهای بالا و زیر زخم باید مساوی و محلشان مقابل یکدیگر باشد.بدین قسم عمل تهیه پایه خاتمه می یابد.

تهیه پیوندک

شاخه هایی که طول آنها مساوی فاصله بین دو قسمت متقابل و تراشیده تنه و ریشه است از پایه مادری جدا نموده و دو انتهای آن را بطور مورب یعنی مانند پیوند نیمانیم ساده قطع می کنند.

اتصال پیوندک و پایه

دو سر پیوندک را روی قسمتهای تراشیده تنه و ریشه درخت قرار داده به وسیله میخ مفتولی به طول 2 تا 3 سانتی متر در جای خود ثابت نگه می دارند.( زیرا ریسمان استحکام و قدرت مافی برای نگه داشتن پیوندک را در جای خود ندارد) و اطراف زخمهای پیوند را با مقدار زیادی چسب می پوشانند

پیوند جوانه

در عمل دو نوع پیوند جوانه مشاهده می شود.یکی پیوند جوانه زیر پوست که نزد باغبانان به پیوند شکمی معروف است و دیگری پیوند لوله.

1) – پیوند شکمی : در این پیوند ، پیوندک فقط از یک جوانه تشکیل شده و آنرا در نقطه اختیاری از طول ساقه پایه زیر پوست قرار مسی دهندذ.

تهیه پایه : برای اینکه نتوان جوانه پیوندک را زیر پوست ساقه قرار داد لازم است که پوست پایه به آسانی از چوب آن جدا شود و این امر ممکن نیست مگر اینکه شیره نباتی در جریان باشد یعنی پایه تا اندازه ای دارای فعالیت حیاتی باشد و به اصطلاح معروف پایه آب دار بوده پوست بدهد و این امر فقط در بهار و پائیز میسر است زیرا در زمستان شیره نباتی راکد بوده و در تابستان نیز گرمای هوا تا اندازه ای پوست پایه را خشک نموده مانع از جدا شدن آن از چوب می گردد.

برای تهیه پایه به طرق مختلف عمل می نمایند.بطور معمول دو شکاف کم عمق بوده و عمود بر یکدیگر یکی کوتاه و افقی و دیگری طویل ( در حدود 2 تا 3 سانتی مت ) و عمودی روی ساقه پایه انجام می گیرد.در صورتیکه پایه حاضر برای پیوند کردن باشد به آسانی می توان با نوک چاقوی پیوند زنی پوست دو طرف عمودی پایه را از چوب جدا نمود و پس از قرار دادن پیوندک زیر پوست عمل پیوند کردنه را انجام داد.

در بعضی از درختان مانند درخت پسته که دارای شیره می باشد پس از خراش دادن پوست آنها را از محل زخم شیره جاری شده و اگر جوانه پیوندک زیر شکاف ب

به طور کلی شمعدانی محیط معتدل و کمی مرطوب را می پسندد ، باید از زمستان های سرد دور بماند زیرا ممکن است از بین برود ، دمای خیلی بالا هم برایش مناسب نیست و دمای ایده آل برای شمعدانی حدود 21 درجه است. دلیلقرمز شدن برگ های پایینی و یا مسن شمعدانی سرد و خشک بودن محیط است. شمعدانی بسته به گونه از بهار تا اوایل پاییز گل می دهد.

نور :

باید در محیطی قرار گیرد که نور مستقیم آفتاب به آن بتابد زیرا در محیط های سایه یا کم نور اصولا به گل نمی رود هر چند باید توجه داشت که آفتاب سوزان تابستان ممکن است به این گیاه آسیب برساند. نکته ی جالبی که در مورد شمعدانی می توان گفت و دانستنش برای افرادی که حرفه ای این گیاه را پرورش میدهند اینست که شمعدانی نسبت به طول روز بی تفاوت است بلکه کیفیت نور برای این گیاه اهمیت دارد.

آبیاری :

اصولا نباید به شمعدانی ها زیاد آب داد و در فاصله بین دو آبیاری باید خاک گلدان خشک شود اما شمعدانی پیش و شمعدانی معطر از این قضیه مستثنی هستند و به رطوبت بیشتری نیاز دارند.

بستر کشت و خاک مناسب شمعدانی :

خاک مناسب شمعدانی باید کمی اسیدی باشد و بهتر است خاکش کمی سبک و دارای کود حیوانی باشد و در فصل رشد استفاده از کود شیمیایی توصیه می شود.

مشکلات و بیماری های شمعدانی :

بوته میری : تراکم بیش از اندازه گیاه در محیط و آبیاری بیش از اندازه باعث بوته میری گیاه شمعدانی می شود که نشانه اش سیاهی طوقه ( قسمت اتصال ریشه و ساقه ) است.

پوسیدگی ریشه : آب زیاد یا کمبود اکسیژن ، شوری خاک دلایلش می باشد.

زرد شدن برگ های شمعدانی : آبیاری کم و یا بیش ، کمبود مواد غذایی ، خشکی بیش از اندازه و کمبود نور باعث این عارضه می شود.

تکثیر و افزایش شمعدانی :

تکثیر شمعدانی توسط قلمه به راحتی و همینطور به وسیله بذر امکان پذیر است.

نام علمی : Pelargonium graveolens ( البته گونه های دیگر هم هستند که معطر نامیده می شوند )

خانواده : Geraniaceae

برگ ها کرکدار دارای بریدگی های عمیق دارای رنگ سبز یا ابلق است که عطر خوشبویی دارد. که در صنایع عطر سازی مورد استفاده قرار می گیرند و یا حتی می توان برگ شمعدانی معطر را داخل چای ریخت. ساقه های شمعدانی معطر با گذشت زمان حالت نیمه خشبی پیدا می کند و تقریبا حالت خزنده دارد.گلهایش به رنگ آبی مایل به بنفش است البته به علت ریز و کم بودن تقریبا زینتی ندارد.

برای اطلاع از چگونگی پرورش و تکثیر شمعدانی معطر ( عطری ) به لینک شناخت کامل و شرایط زندگی و نگهداری و تکثیر انواع شمعدانی  مراجعه کنید.

دکتر محمد حسین صالحی سورمقی، گیاهان دارویی مفید برای پوست را به شرح زیر نام می برد:

آواکادو ، آویشن ، اسیدهای گیاهی ، انگور ، بابونه ، بادام ، بادام زمینی ، پنیرک ، توت فرنگی ، جو دو سر، حنا ، خارمریم ، ختمی ، زیتون ، شنبلیله ، شیرین بیان ، شاهتره ، صبرزرد ، عسل ، گزنه ، ماست ، همیشه بهار و هویج.

در متن پایین تعدادی از گیاهان دارویی مفید برای بهبود و رفع برخی عوارض پوستی را بیان می کنیم که تعدادی با هم و تعدادی به تنهایی استفاده می شوند.

این نکته ی خیلی مهم را باید متذکر شویم که بیان موارد استفاده ی این گیاهان دارویی، تنها بر اساس وظیفه اطلاع رسانی سایت می باشد و به هیچ عنوان به معنای تجویز یا تکذیب مورد درمانی ذکر شده نمی باشد.



1- خارش پوست

الف) عصاره گیاه شاهتره، اسانس برگ گیاه برگ بو، روغن اسطو خودوس و اسانس نعناع، هر کدام به تنهایی برای رفع خارش پوستی مفیدند که می توانید آن ها را به قسمت خارش دار بمالید.



ب) 4 تا 6 گرم مغز بادام شیرین و 4 تا 6 گرم مغز بادام تلخ را با 60 گرم قند بسایید و حاصل را با دو لیوان آب مخلوط کنید. در نتیجه نوعی شیر بادام به صورت امولسیون به دست می آید که باید آن را در مدت 24 ساعت به موضع خارش دار بمالید.



ج) یک قسمت گل حلوا را با یک قسمت ریشه انجبار و یک قسمت درمنه به مدت پنج دقیقه بجوشانید (منظور از قسمت، نسبت مواد به هم می باشد). سپس جوشانده را صاف کنید. حاصل صافی را پس از سرد شدن روزی دو تا سه بار به محل خارش دار بمالید.



د) برگ سنا، پوست هلیله زرد، مدرسنگ و سفیداب قلعی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با 20 قطره روغن گل سرخ و 20 قطره روغن بنفشه مخلوط کنید. سپس مخلوط حاصل را روی محل مورد نظر قرار دهید.



2- دمل و زخم

کتیرا، تخم مرو، تخم کتان، گل بابونه و گل ختمی (از هر کدام یک قسمت) را بکوبید و با دو لیتر شیر مخلوط کنید و روی حرارت قرار دهید تا بپزد. ماده ی حاصل را چند نوبت به موضع مورد نظر بمالید.



3- اگزما و جوش های صورت

2 تا 4 گرم گیاه گلدار بنفشه سه رنگ را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و روزی سه بار، هر بار یک فنجان میل کنید.

توجه : در مصرف خارجی از دم کرده آن می توان جهت پاک کردن زخم های عفونی و ناراحتی های پوستی نیز استفاده کرد.



4- شکاف پاشنه پا و ناراحتی های پوستی

2 تا 4 گرم اسانس و گل بابونه اصلی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل ناراحتی پوستی بمالید.



5- اگزما و زخم های پوستی

الف) 2 تا 4 گرم پوست بلوط را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و موضع مورد نظر را با آن شستشو دهید.

ب) گیاه تازه علف چشمه را له کرده و به صورت ضماد بر روی موضع قرار دهید.



6- قارچ های پوستی

الف) مقداری تخم شنبلیله را بکوبید و با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. سپس آن را روی محل مورد نظر قرار دهید.

ب) 10 تا 20 گرم حنا را در دو لیوان آب جوش حل کنید و مدت نیم ساعت صبر کنید. سپس آن را بدون صاف کردن به موضع قارچی بمالید و مدت نیم ساعت روی پوست باقی بگذارید. در انتها موضع  را با آب گرم شستشو دهید.



7- جوش و ورم پوست

100 گرم ریشه زنجبیل شامی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به صورت لوسیون یا کمپرس گرم استفاده کنید.



8- محافظت پوست و رفع شکنندگی آن

4 تا 6 گرم شیره تازه گل همیشه بهار را با 600 گرم کره یا چربی دیگری مخلوط کنید. سپس به موضع مورد نظر بمالید.

این گیاه دارویی همچنین برای التیام زخم های سطحی بدن ، سوختگی ، سرمازدگی ، رفع دانه های پوستی و اگزما توصیه شده است.



9- تحریکات آلرژیکی پوست

3 تا 5 گرم روغن مغز بادام را به موضع مورد نظر بمالید.



10- کوفتگی و التیام پوست

5 تا 10 گرم همیشه بهار کوهی را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به محل بمالید.



11- زخم های پوستی

5 تا 10 گرم ریشه سمفیتون (کنسود طبی) را بکوبید. سپس در یک لیوان آب جوش ریخته و مدت نیم ساعت بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و به موضع مورد نظر بمالید.



12- التیام دهنده و نرم کننده پوست

روغن بادام شیرین را به موضع مورد نظر بمالید.

این گیاه دارویی در موارد زیر نیز استفاده می شود:

- التهاب های سطحی بدن

- سوختگی ها

- ضد خارش در سرخک و مخملک

- تسکین دهنده اگزما

گیاهان دارویی مفید در سرماخوردگی

4 گروه گیاه دارویی برای مبارزه با سرماخوردگی شناخته شده است.

اولین گروه:

باعث تحریك سیستم ایمنی بدن جهت مبارزه با عفونت می شوند و در شروع سرماخوردگی استفاده می شوند مثل Echinacea وGinseng آسیایی.


دومین گروه:

بعنوان گیاهان عرق آور، تب و عرق بدن را افزایش می دهد و برای از بین بردن عفونت مفیدند. تب نشان دهنده فعالیت سیستم ایمنی بدن است، پس این گروه در حقیقت محرك سیستم ایمنی هستند مثلBoneset و Yarrow .


سومین گروه:

شامل گیاهانی است كه بر اساس مطالعات آزمایشگاهی می توانند مستقیماً ویروس سرماخوردگی را از بین ببرند مثلGoldenseal،Myrrh وUsnea .


چهارمین گروه:

شدت علائم سرماخوردگی مثل گلو درد  را كاهش می دهند. این گیاهان لعاب زیادی دارند و تسكین دهنده و ضد التهاب هستند. همچنین تانین ( ماده ای كه از گیاهان خاصی به دست می آید ) دارند كه جمع كننده و قابض است و باعث افزایش بهبودی می شوند. مثلMarshmallow ( گل ختمی) وRaspberry( تمشك).